Konstrukcja kobiecości w programach TVP Kobieta

Julia Michcik

Autor

Julia Michcik Uniwersytet Jagielloński

Słowa kluczowe:

kobiecość, TVP Kobieta, perfermatywność płci, backlash, role płciowe

Abstrakt

W artykule przedstawione zostały wyniki badania dotyczącego kanału publicznej telewizji TVP Kobieta. Celem analizy było zidentyfikowanie, jaka wizja współczesnej Polki promowana jest w nadawanych w nim programach. Wyniki badania pozwalają lepiej zrozumieć przedstawioną w telewizji rolę kobiet. Autorka odwołuje się do teorii performatywności płci oraz koncepcji backlash (gwałtownej reakcji), aby pokazać, jak elementy widowiska telewizyjnego przyczyniają się do reprodukowania charakterystyk kobiecości. Wykorzystując jakościową analizę treści przekazów medialnych, autorka zidentyfikowała model kobiecości, który przyczynia się do reprodukowania określonych stosunków społecznych. W artykule omawia, wraz z krytycznym komentarzem, wybrane aspekty tworzenia konstruktu kobiecości.

Bibliografia

Babbie, E. (2004). Badania społeczne w praktyce. Warszawa: Scholar.

Bourdieu, P. (2005). Dystynkcja: społeczna krytyka władzy sądzenia. Warszawa: Scholar.

Bourdieu, P. (2004). Męska dominacja. Warszawa: Oficyna Naukowa.

Bourdieu, P. (2009). O telewizji. Panowanie dziennikarstwa. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Bradley, H. (2008). Płeć. Warszawa: Sic!.

Butler, J. (2008). Uwikłani w płeć. Feminizm i polityka tożsamości. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Desperak, I. (2013). Stereotypy płci i ich rola. W: I. Desperak (red.), Płeć zmiany. Zjawisko transformacji w Polsce z perspektywy gender (s. 55–75). Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

Faludi, S. (2013). Reakcja. Niewypowiedziana wojna przeciw kobietom. Warszawa: Czarna Owca.

Foucault, M. (1997). Archeologia wiedzy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy.

Foucault, M. (2002). Porządek dyskursu: wykład inauguracyjny wygłoszony w College de France 2 grudnia 1970. Słowo/Obraz Terytoria, Gdańsk.

Fredrickson, B., Roberts T-A. (1997). Objectification theory. Toward understanding women’s lived experiences and mental health risks. Psychology of Women Quarterly, 21, 173–206.

Garncarek, E. (2010). Kobiece ciało jako przedmiot kontroli społecznej. Przegląd Socjologiczny, t. LIX, nr 3, 55–70.

Goffman, E. (2000). Człowiek w teatrze życia codziennego. Warszawa: Wydawnictwo KR.

hooks, b. (2022). Gotowi na zmianę. O mężczyznach, męskości i miłości. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej.

Mizielińska, J. (2006). Płeć jako kategoria filozoficzna. Znaczenie prac Judith Butler dla feministycznej refleksji o „kobietach”. W: J. Mizielińska (red.), Płeć, ciało, seksualność: od feminizmu do teorii queer (s. 39–62). Kraków: Universitas.

Nowalska‑Kapuścik, D. (2009). Kobieta w przestrzeni życia domowego, czyli o konflikcie ról społecznych w dyskursie genderowym. Vade Nobiscum, 1, 141–148.

Powierska, A. (2013). Moda i uroda – kobieta a współczesne strategie tożsamościowe w kontekście analizy wybranych przekazów telewizyjnych. Media – Kultura – Komunikacja Społeczna, 9, 59–71.

Sekuła‑Kwaśniewicz, H. (2015).Tradycja i nowoczesność we wzorach ról kobiet w Polsce. Studia Politologica, t. XV, 222–239.

Tarkowska, E. (2002). Zróżnicowanie polskiej biedy w świetle badań jakościowych. Problemy Polityki Społecznej, 4, 119–132.

Ustawa z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji (Dz.U. z 2022 r. poz. 1722 ze zm.).

Wolf, N. (2014). Mit urody. Warszawa: Czarna Owca.

Źródła internetowe

Pięknie przyprawiONA:

odcinek 1, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-1-dieta-sirtuinowa,52717072 [12.11.2023].

odcinek 2, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-2-plaski-brzuch,52720869 [12.11.2023].

odcinek 3, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-3-zdrowe-slodycze,52787291 [12.11.2023].

odcinek 4, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-4-wielkanocna-dieta-na-zdrowie,52788298 [12.11.2023].

odcinek 5, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-5-detox,53142873 [12.11.2023].

odcinek 7, https://vod.tvp.pl/video/pieknie-przyprawiona,odc-7-sniadanie-i-sniadaniowka,53553342 [12.11.2023].