Deepfake: nowe narzędzie dezinformacji we współczesnej fotografii
Słowa kluczowe:
nowe media, dezinformacja, deepfake, sztuczna inteligencja, fotografiaAbstrakt
Wciąż rozwijające się technologie bez wątpienia mają niezwykły wpływ na funkcjonowanie społeczeństwa. Niosą one za sobą zarówno ogromne możliwości, jak i wyzwania. W ciągu ostatnich kilku lat, postępy w rozwijaniu zdolności sztucznej inteligencji, a zwłaszcza w dziedzinie uczenia maszynowego, doprowadziły do powstania kontrowersyjnej techniki, dzięki której człowiek zyskał nową zdolność polegającą na generowaniu przekonujących i coraz doskonalszych, lecz sztucznych treści multimedialnych, czyli deepfake’ów. Celem badania jest określenie znaczenia generowanych syntetycznych treści multimedialnych dla zjawiska rozpowszechniania dezinformacji. Przeprowadzono eksperyment, którego wyniki mają odzwierciedlać zdolność polskiego społeczeństwa do rozpoznawania fałszywych materiałów wizualnych i odróżnienia ich od prawdziwych zdjęć.
Bibliografia
Altuncu, E., Franqueira, V. N., Li, S. (2022). Deepfake: Definitions, Performance Metrics and Standards, Datasets and Benchmarks, and a Meta‑Review. arXiv preprint, arXiv:2208.10913.
Babraj, R. (2019). Czym jest fact-checking? – zarys inicjatyw na świecie i w Polsce. NASK. CyberPOLICY. Pobrano z: https://cyberpolicy.nask.pl/czym-jest-fact-checking-zarys-inicjatyw-na-swiecie-i-w-polsce/#_ftn9 (dostęp: 10.06.2024).
Bailey, J. (2018). The deepest fake: how new tech will test our belief in what we see. The Sydney Morning Herald. Pobrano z: https://www.smh.com.au/technology/the-deepest-fake-how-new-tech-will-test-our-belief-in-what-we-see-20180423-p4zb4w.html (dostęp: 10.06.2024).
BuzzFeedVideo. (2018). You Won’t Believe What Obama Says In This Video! Youtube. Pobrano z: https://www.youtube.com/watch?v=cQ54GDm1eL0 (dostęp: 10.06.2024).
Communication From The Commission to The European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee of The Regions on the European democracy action plan. (2020). European Commission. COM(2020) 790 final. Pobrano z: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/PDF/?uri=CELEX:52020DC0790&from=EN (dostęp: 10.06.2024).
Dabirian, A., Kietzmann, J., Whittaker, L., Kietzmann, T. C. (2020). All around Me Are Synthetic Faces’: The Mad World of AI‑Generated Media. 99.
Dąbrowska, I. (2020). Deepfake, nowy wymiar internetowej manipulacji. Zarządzanie Mediami, 8(2), 89–101.
Digital 2023: Poland. (2023). Pobrano z: https://datareportal.com/reports/digital-2023-poland (dostęp: 10.06.2024).
EPRS. (2021). Tackling deepfakes in European policy. European Parliamentary Research Service.
Fagan, K. (2018). A viral video that appeared to show Obama calling Trump a ‚dips---’ shows a disturbing new trend called ‚deepfakes’. Business Insider. Pobrano z: https://www.businessinsider.com/obama-deepfake-video-insulting-trump-2018-4?IR=T (dostęp: 10.06.2024).
Frąckiewicz, M. (2023). The Evolution of Deepfake: Tracing the History and Development of AI-generated Content. TS2 SPACE.
Growcoot, M. (2022). Midjourney Founder Admits to Using a ‘Hundred Million’ Images Without Consent. PetaPixel. Pobrano z: https://petapixel.com/2022/12/21/midjourny-founder-admits-to-using-a-hundred-million-images-without-consent/ (dostęp: 10.06.2024).
Haysom, S. (2018). ‚People Are Using Face‑Swapping Tech to Add Nicolas Cage to Random Movies and What Is 2018,’ Mashable, Za: EPRS. (2021). Tackling deepfakes in European policy. European Parliamentary Research Service Scientific Foresight Unit (STOA). PE 690.039.
ID R&D (2023). Deep Dive into Deepfakes. Mitigating the growing threat to biometric security posed by fake digital imagery and injection attacks. Pobrano z: https://www.idrnd.ai/wp-content/uploads/2023/03/IDR_D_Deepfakes_Whitepaper.pdf (dostęp: 10.06.2024).
Innis, H. A. (1999). The Bias of Communication, Toronto–Buffalo.
Konarski, X. (2022). Dezinformacja online – jak ją rozumieć i jakie są środki prawne jej zwalczania w Polsce i UE. Pobrano z: https://www.traple.pl/dezinformacja-online-jak-ja-rozumiec-i-jakie-sa-srodki-prawne-jej-zwalczania-w-polsce-i-ue/ (dostęp: 10.06.2024).
Konieczny, M. K. (2021). Wokół pojęcia dezinformacji w aspekcie prawno-kryminalistycznym. De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności 7(2), 95–108.
KRRiT (2020). Fake news – dezinformacja online. Próby przeciwdziałania tym zjawiskom z perspektywy instytucji międzynarodowych oraz wybranych państw UE, w tym Polski.
Kulesza, W., Muniak, P. (2022). Jesteśmy przekonani, że potrafimy zdemaskować deepfake. Badania pokazują coś odwrotnego. Newsweek. Pobrano z: https://www.newsweek.pl/zdrowie-i-nauka/nauka/deepfakes-ludzie-nie-potrafia-zdemaskowac-deepfakeow-jak-temu-zaradzic/mn02dxn (dostęp: 10.06.2024).
Kuśmierek, M. (2023). Zabierze ci pracę, ale za to wygeneruje osiem krzywych palców. Dlaczego SI jest beznadziejna w tworzeniu dłoni? Spider’sWeb. Pobrano z: https://spidersweb.pl/2023/04/sztuczna-inteligencja-generowanie-dloni.html (dostęp: 10.06.2024).
Lem, S. (2012). Opowieści o pilocie Pirxie. Kraków: Wydawnictwo Literackie.
Levinson, P. (2006). Miękkie Ostrze, czyli historia i przyszłość rewolucji informacyjnej. Warszawa: MUZA.
Levinson, P. (2010). Nowe nowe media. Kraków: Wydawnictwo WAM.
Majchrzak, A., Szymkiewicz, A. (2023). Złowieszczy Obama i stylowy papież – ewolucja deepfake’ów. Demagog. Pobrano z: https://demagog.org.pl/analizy_i_raporty/zlowieszczy-obama-i-stylowy-papiez-ewolucja-deepfakeow/ (dostęp: 10.06.2024).
McLuhan, M. (2001). Media i zmiany kulturowe. W: McLuhan E., Zignore F. (red.), McLuhan. Wybór tekstów (s. 124–135). Poznań: Zysk i S-ka.
Postman, N. (2004). Triumf Techniki nad Kulturą. Warszawa: MUZA.
Schreiner, M. (2023). GigaGAN: An old AI architecture shows off some new tricks. Decoder. Pobrano z: https://the-decoder.com/gigagan-an-old-ai-architecture-shows-off-some-new-tricks/ (dostęp: 10.06.2024).
Turbani, R. (2023). Deepfakes: como conteúdo falso alimentado por IA pode distorcer a percepção da realidade. Época Negócios. Pobrano z: https://epocanegocios.globo.com/tecnologia/noticia/2023/04/deepfakes-como-conteudo-falso-alimentado-por-ia-pode-distorcer-a-percepcao-da-realidade.ghtml (dostęp: 10.06.2024).
Wang, X., Yamagishi, J., Todisco, M., Delgado, H., Nautsch, A., Evans, N., … & Ling, Z. H. (2020). ASVspoof 2019: A large-scale public database of synthesized, converted and replayed speech. Computer Speech & Language, 64, 101–114.
Young, N., (2019). DeepFake Technology: Complete Guide to Deepfakes, Politics and Social Media, New York , s. 14. Za: Dąbrowska, I. (2020). Deepfake, nowy wymiar internetowej manipulacji. Zarządzanie Mediami, 8(2), 89–101.
Downloads
Opublikowane
Jak cytować
Numer
Dział
Licencja
Copyright (c) 2025 Polskie Towarzystwo Komunikacji Społecznej
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Miedzynarodowe.
Treść artykułów jest objęta licencją na podstawie międzynarodowej licencji Creative Commons Attribution 4.0